De Facto နှင့် De Jure Standard ဆိုတာဘာလဲ။

နည်းပညာနှင့်ပတ်သက်ပြီးလေ့လာဖူးတဲ့လူတိုင်း ဒီ Standard ၂ခုကို အမြဲလိုလိုတွေ့ဖူးပါလိမ့်မယ်။  ဒီ Standard နှင့်ပတ်သက်ပြီး Internet ကနေရှာဖွေဖတ်မှတ်ပြီး၊ အတွေးကွန့်ဖြည့်စွပ် မျှဝေပါရစေ။  De Facto Standard ဆိုတာ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ International Standard Orginization (ISO) တွေက တရားဝင်သတ်မှတ်တာမဟုတ်ပဲ၊ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လက်ခံသုံးစွဲမှုပေါ်မှာ မူတည်ပြီး သတ်မှတ်တဲ့ Standard တစ်ခုပဲဖြစ်တယ်။ လက်တွေ့မှာ လူအများကျေနပ်လက်ခံပြီး၊ စျေးကွက်ထဲမှာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လွှမ်းမိုးထားနိုင်တဲ့ ထုတ်ကုန်၊ စနစ်၊ အလေ့အထ၊ ဝန်ဆောင်မှု စသည်တို့မှာ De Facto Standard တွေပဲဖြစ်တယ်။  De Jure Standard ကတော့ Standard Organization တစ်ခုခုက (သို့) ဥပဒေအရ ထောက်ခံအတည်ပြု သတ်မှတ်ထားတဲ့ Standard ဖြစ်တယ်။  အချို့Standard တွေက De Facto ကနေ De Jure ကိုပြောင်းလဲ သတ်မှတ်လိုက်တဲ့ Standard တွေလည်းရှိတယ်။  ဥပမာ ကွန်ပျူတာလောကမှာဆိုရင် HTML နှင့် PDF ဖိုင်တွေပဲဖြစ်တယ်။  လက်ရှိအချိန်ထိ De Facto Standard အနေနှင့် ရှိနေတာတွေကတော့ ဥပမာ Microsoft Windows(Word/Excel)၊ QWERTY Keyboard (Keyboard ထိပ်မှ English စာလုံး QWERTY ခလုပ် ၆ခုကို ကိုယ်စားပြု၊ အမည်ပေးထားတာဖြစ်ပြီး၊ လက်နှိပ်စက်မှစတင်ကာ ကွန်ပျူတာအထိ အသုံးပြုနေဆဲဖြစ်သည့်  လက်ကွက်ပုံစံ)၊ PCL(Printer Control Language = HP ကဖန်တီးထားပြီး Laser Printer တွေမှာ အသုံးပြုတဲ့ Protocol) စသည် တို့ပဲဖြစ်တယ်။ (မှတ်ချက် အခြားနည်းပညာတွေနှင့် အခြားနယ်ပယ်တွေမှာလည်း Standard သတ်မှတ်ထားတာတွေ အများကြီးရှိနိုင်ပါသေးတယ်)။ နည်းပညာအသစ်တွေ ကျယ်ပြန့်စွာ ပေါ်ထွန်းလာဖို့အတွက် Standard သတ်မှတ်မှုတွေဟာ မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါတယ်။ သို့သော် Standard သတ်မှတ်မှုတွေမှာ ကြုံတွေ့ရတဲ့အငြင်းပွားဖွယ် ကိစ္စတွေကတော့ မူပိုင်ခွင့်တွေပဲဖြစ်တယ်။  Apple ရဲ့ အချို့နည်းပညာတွေကို လူအများသုံးစွဲနိုင်ဖို့ De Facto Standard အနေနှင့်သတ်မှတ်ဖို့ Google ရဲ့တောင်းဆိုမှုမှ အငြင်းပွားခဲ့တဲ့ဖြစ်ရပ်တွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။  Apple ရဲ့ နည်းပညာတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Mini DisplayPort ဟာ De Facto Standard ဖြစ်ပြီး Microsoft Surface Pro Tablet တွေမှာလည်း အသုံးပြုပါတယ်။